Vorig jaar schreef ik hier over mijn nieuwe format Promised, dat in première ging tijdens IMPRO Amsterdam. Het was een succes en ik kreeg weer wat meer vertrouwen. Een half jaar later diende zich een nieuw idee aan: Ik wil een impro-voorstelling maken met héél véél figuranten. Echt veel. Ik denk aan zestig.
Peter de Baan zou zeggen: ‘het is nieuw in de wereld!’ en in het geval van dit format is dat denk ik wél waar. Ik heb ooit een impro show (Ben Hur genre) gezien met 50 spelers, dus daar wil ik sowieso overheen. Nee, zonder gekkigheid, het is geen competitie. Maar als je zo’n fantastisch theater hebt als het Compagnietheater in Amsterdam en je hebt zo’n diep toneel (achter het tussendoek loopt het nog een heel eind door), dan wil, nee, móet je daar toch iets mee?
De inspiratiebron: klassieke muziek en de opera
Het eerste idee kwam, traditiegetrouw, uit een geluid of beeld. Beide eigenlijk. Ik zat op de fiets met op mijn koptelefoon de Mattheus Passion van Bach. ‘Zou het niet fantastisch zijn om deze indrukwekkende klassieke muziek te gebruiken in een impro voorstelling?’, dacht ik. ‘Hoe vaak gebeurt dat? Veel te weinig!’ Ik zag zo’n groot koor voor me en moest ook denken aan de opera. Bij de opera heb je vaak een koor dat zingt én een ‘koor’ dat niet zingt. Dat laatste bestaat uit amateurs die meedoen om bijvoorbeeld ‘het volk’ te representeren. Ze creëren de massa en dat ziet er heel vet uit op toneel.
Nou ja, combineer dat grote podium van het Compagnietheater met dat beeld van die massa en de klank van dramatische klassieke muziek en dan snap je ongeveer mijn nieuwe format.
Een boom, een soldaat, een sneeuwvlok
Maar het verhaal dan? Die massa figuranten moet toch een verhaal ondersteunen? Klopt, en daar ben ik nog niet helemaal over uit. Ik denk aan een soort Hero’s Journey verhaal dat op de voorgrond speelt. Met de 60 figuranten als bijvoorbeeld:
- de bomen in het donkere bos waar de held op avontuur gaat
- de legers van de vijand
- de sneeuwvlokken in de sneeuwstorm
- de gasten op een bal
En dan heb je ook nog de optie van de Ass Angels. Dit zijn spelers op het achtertoneel die in beweging of geluid de scene op de voorgrond van commentaar voorzien. Dat doen ze door een typerende beweging uit de scene te herhalen, vergroten, transformeren. Daarmee voegen ze op abstracte wijze een extra betekenislaag toe aan het verhaal. Randy Dixon en zijn Orcas Island Project hebben hier veel mee gewerkt.
Een jaar ontwikkeltijd
Artistiek leider Sven en ik hadden allebei al snel het idee dat dit een te groot project was om op het aankomende festival te doen. Ik moet 60 figuranten werven en ze vooraf een workshop geven. Ik moet het format uitgebreid try-outen. Ik moet op het komende festival eerst checken hoe het werkt met theaterlicht op het achtertoneel. Dus (‘Nieuw in de wereld!’): een ontwikkeltijd voor een impro-format van meer dan een jaar…
Stap 1: Vorige week gaf ik bij TVA al 2 mini-workshops Stille Massa’s. Veel geleerd, zoals:
- Ruimtegebruik moet niet leiden tot disconnectie: als je spelers de ruimte volop wilt laten gebruiken door 9 vlakken te markeren met stickertjes op de grond, gaan ze naar de stickertjes kijken en letten ze niet meer op elkaar.
- Context is alles: of mensen nou rondlopen als winkelend publiek op de Kalverstraat, als mieren in een mierenkolonie of als het volk tijdens de Franse Revolutie: als publiek kun je er van alles in zien al naar gelang de context van de scene op de voorgrond.
- Less is More: als je een bos neer wilt zetten is het mooier als iedereen een boom is dan als er bomen, vogels, beekjes, lianen, struiken en dieren zijn. Verschillende soorten bomen zijn wel tof, maar als er slechts eentje afwijkt van de rest dan is dat enorm betekenisvol en dan moeten de spelers van het voorgrond-verhaal er wel iets mee doen.
Stap 2: een workshop met 30-40 spelers op het grote podium van het Compagnietheater. Ik ga met een groep gevorderde spelers uit de hele wereld aan de slag met focus, présence, Ass Angels, less is more en ruimtegebruik. Dat alles met muziek en licht.
- Er zijn nog plekken. Doe je mee? (zaterdag 27 januari, 10:00-13:00, €17,50, www.impro-amsterdam.nl, minimaal 3 jaar ervaring)
Stap 3: Als ik na stap 2 nog niet ontmoedigd ben, ga ik nadenken over een manier om 60 figuranten aan te sturen. Ik denk aan het inzetten van groepsleiders. 6 leiders met elk 1 groepje. The world’s largest diamond dance?
Stap 47: première op IMPRO Amsterdam 2019!
Ps: als je me vertelt dat er al zoiets bestaat met 60 figuranten dan vermoord ik je.
