Brief aan de rechters

Beste rechters van theatersportend Nederland,

Theatersport is zonder twijfel de meest gespeelde vorm van improvisatietheater in Nederland. Jullie hebben als rechters een belangrijke taak in dat format. Jullie zijn jury, regisseur en sponzenkopper in één. Toch ligt niets zo vaak onder vuur bij theatersport als jullie rol. Veel groepen experimenteren met formats waar jullie niet meer in voorkomen. Te weinig groepen bekijken hoe ze jullie dan wèl een leuke en zinvolle bijdrage aan een voorstelling kunnen laten leveren. In deze brief wil ik jullie een aantal suggesties geven om dat te verbeteren.

Wanneer hebben jullie voor het laatst geoefend met rechteren? Of met je team overlegd over de invulling van je rol? Ik durf te wedden dat het antwoord ‘nog nooit’ of ‘oef, dat is wel heel lang geleden’ is. Ze trekken jullie gewoon een toga uit de feestwinkel aan en sturen jullie het podium op. Zonder voorbereiding of instructie. En na afloop gaan ze zitten mopperen dat jullie het niet goed doen. Hier kunnen jullie zelf iets aan doen: zorg ervoor dat je in lessen of trainingen gericht kunt oefenen met je rol, zodat je weet wat je mogelijkheden en beperkingen zijn. En wat de groep van je verwacht.

Als je met je eigen team op één lijn zit, ben je al halverwege. Maar vergeet ook de spelers die te gast zijn niet. Doe mee aan de warming up en leg even kort uit hoe je van plan bent te rechteren. Als de spelers vooraf weten dat je bijvoorbeeld weinig punten gaat uitdelen, bespaar je hen veel verwarring en irritatie daarover. Ook een mogelijkheid: vraag hoe je hen kunt helpen tijdens de voorstelling. Waar hebben zij behoefte aan? Op die manier laat je merken dat je je in dienst stelt van de voorstelling en er niet zit ter meerdere eer en glorie van jezelf, zoals jullie maar al te vaak verweten wordt.

Tot slot: vergeet niet dat jullie improspelers zijn. Jullie mogen fouten maken, luisteren naar je impulsen en – vooral – plezier hebben. Zo lang de intentie is om de spelers te helpen en de voorstelling beter te maken, mogen jullie doen wat je wilt. Jullie hoeven dus niet met een lang gezicht achterover te leunen. Het is niet verplicht om een lage stem op te zetten en zo langzaam te praten dat je alle dynamiek en vaart uit de show haalt. Als je je niet prettig voelt in een toga, trek dan wat anders aan. Bevrijd jezelf van dat soort onnodige beperkingen en je zult zien dat een hoop theatersportgroepen rechters opnieuw gaan waarderen.

Met vriendelijke groet,

Sytse Wilman