Met een dubbelzinnig gevoel keken we aan het eind van het cultureel seizoen 2015-2016 terug op het jaar. Aangenaam Verrast had heerlijke uitwedstrijden gespeeld, de hele club deed in verschillende samenstellingen mee aan het NTT en de sfeer in de groep was opperbest. Toch liep er iets niet: de thuiswedstrijden. Die voelden steeds meer als een ‘moetje’: het lukte allemaal wel, maar het kostte energie, in plaats van dat het energie opleverde. We waren niet trots op onze voorstelling en hadden daardoor ook moeite om het publiek enthousiast te maken om te komen kijken. We zijn daarom met een paar leden met een lekker drankje op een zonnig terrasje gaan zitten om te brainstormen over Theatersport 2.0.
Het grootste probleem in de voorstellingen was het ontbreken van energie en het gevoel dat er te weinig speeltijd is. Het theatersportformat is ijzersterk, maar er zit ook een aantal elementen in die de energie uit de voorstelling zuigen. Als uitgangspunten wilden we meer zuivere speeltijd (niet bepaald een vernieuwend inzicht), meer samenspel met het gastteam, maar wel een duidelijk battle-element en vooral: een strakke show!
Einde aan het gerechter
Het eerste element wat op de slachtbank terecht kwam was de rol van de rechters. Immer onderwerp van discussie, maar wij waren het snel met elkaar eens: weg ermee! Hoe je het ook wendt of keert: rechters nemen tijd in beslag, die voor het publiek niet interessant is en de spelers ook niet helpt. Te veel tijd wat ons betreft. Het publiek kan zelf prima na twee scènes bepalen welk team leuker uit de bus kwam; daardoor is men meteen ook meer betrokken. De uitslag heeft ook meer betekenis: het publiek heeft immers gekozen voor de ‘winnaar’.
Een beetje hulp vanaf de zijkant
Een nadeel van dit offer is dat ook de coachende rol van de rechters verdwijnt. Deze taak wilden we behouden. Als speler moet je lekker vrij kunnen spelen en is het fijn als er van buitenaf gelet wordt op de tijd, op de spanningsboog, of de scène afgelopen is en of de scène nog iets nodig heeft. Als het allemaal lekker loopt is het een vrij beperkte rol, maar we vonden het toch nodig om een aparte rol te creëren: de spelcoach. De spelcoach zit op de voorste rij in het publiek en kan vanuit die positie de spelers aansturen als dat nodig is. Aan het begin van de voorstelling wordt de persoon en diens rol even benoemd, maar het is geen theatrale rol.
AB-AB-AB pauze BA-BA-BA
Nog zo’n energiezuiper: soms lukt het gewoon niet om mee te spelen in de scène van je tegenstander en dan zit je daar maar. Dit is natuurlijk onvermijdelijk vanwege het wedstrijdformat, maar het is wel extra zuur als je twéé scènes achter elkaar zit te duimendraaien, omdat teams gewoonlijk om beurten mogen beginnen. Ook dit is omgegooid: team A begint, daarna speelt team B en dan mag het publiek stemmen. Vervolgens begint team A weer. Na de pauze begint team B steeds. Mocht meespelen met de ander even niet lukken, dan hoef je maar één scène te ‘wachten’.
Uitdagende presentator
Het idee achter de uitdagingen hebben we ook aangepast: de presentator bereidt alle uitdagingen voor en heeft deze op briefjes geschreven bij zich. De teamcaptains krijgen steeds de keuze uit drie à vijf uitdagingen en kiezen er elk één. Elk team speelt dus op basis van een eigen gekozen uitdaging, zodat je bijvoorbeeld nooit gedwongen twee muzikale, stille of fysieke scènes na elkaar krijgt. Bijkomend voordeel is, dat de teamcaptains uitgedaagd worden om snel een spelvorm te kiezen die ze willen gebruiken voor de uitdaging. De keuzes die ze maken worden daardoor creatiever en verrassender. Soms vragen we het publiek om tijdens de pauze zelf ook uitdagingen op te schrijven. De presentator kan hier dan leuke uitdagingen uit halen en voorleggen aan de teams. De presentator kan er in ons format ook voor kiezen om de teams uit te dagen tot het spelen van een scène met acht spelers. Deze wordt dan niet beoordeeld door het publiek, maar leidt uiteraard wel tot meer samenspel tussen de teams.
Musica!
De pianist is natuurlijk de held van de voorstelling en dat blijft hij ook in ons format. We hebben wel een bak met opzwepende nummers klaar staan, die we afspelen bij het opkomen van beide teams en na elke scène. Als het licht uitgaat, gaat de volumeknop open en dansen alle acht spelers energiek op de muziek. Hooguit tien seconden, daarna begint meteen de volgende scène. Het houdt de energie er letterlijk in bij de spelers, geeft je de gelegenheid om alles even van je af te schudden en geeft het andere team een flinke duw in de rug voor de nieuwe scène.
Practice makes perfect
De veranderingen zijn niet enorm, maar we hebben gemerkt dat het goed is om het verloop van de voorstelling even door te nemen met het gastteam. Elk team dat te gast is, vragen we om op tijd te komen, zodat we even gezamenlijk door het format heen kunnen lopen. We spelen ook daadwerkelijk een paar scènes compleet met dansen, zodat iedereen weet wat de bedoeling is en alles tijdens de voorstelling lekker strak verloopt. De laatste training voor de voorstelling wijden we zelf volledig aan de voorstelling: iedereen pakt de rol die hij/zij heeft en we spelen vooral veel.
Pak dat terrasje
Dit verhaal is niet een blauwdruk van hoe de perfecte theatersportvoorstelling eruit moet zien. Dit werkt op dit moment voor Aangenaam Verrast: onze voorstellingen waren dit seizoen bijna allemaal uitverkocht, sprankelden weer, het publiek was erg enthousiast en wij zijn na elke voorstelling blij en vertellen weer vol trots over onze voorstelling. We zullen aan het concept blijven sleutelen en we zullen vooral erover na blijven denken hoe we een nóg betere voorstelling kunnen brengen, waar we zelf enthousiast van worden. Dus dit verhaal is vooral een pleidooi om dat drankje te gaan drinken op een zonnig terras met een paar enthousiaste leden en alle vastgeroeste patronen in je voorstelling te doorbreken en te vervangen door iets waarvan je energie krijgt. Neem risico en daag jezelf uit!
Zaterdag 20 mei speelt Aangenaam Verrast met de Afstammelingen de laatste voorstelling van dit seizoen in ons Theatersport 2.0 format. Kom vooral kijken (en reserveer een plaats), laat je inspireren of geniet gewoon van de show!
Cool! Jullie hebben volgens mij Comedysportz opnieuw uitgevonden! ?
https://en.m.wikipedia.org/wiki/ComedySportz
“The CSz format is a higher-energy, more varied, and more sports-oriented version of the Theatresports format, which preceded ComedySportz by 7 years.”
Erik, goed altijd kritisch te blijven kijken naar het format van een voorstelling. Overigens denk ik niet dat het nodig is voor de coachende rol van de rechters een nieuwe rol te leren. Bij Theatersport groep Impuls in Groningen (20 jaar geleden, de stichting bestaat volgens mij niet meer) hadden we de coachende rol al grotendeels overgeheveld naar de presentator. Kun je natuurlijk doortrekken.
Nico, daar hebben we over nagedacht, maar we hebben bewust ervoor gekozen om de taken bij aparte personen neer te leggen, omdat beide taken een ander type aandacht vergen. We hebben afgelopen seizoen gezien dat de rol van de spelcoach soms marginaal is en soms essentieel, dus we houden ‘m er voorlopig in.